Laatst kwam ik mijn I Tjing boek weer tegen. Het Boek der Veranderingen. Vroeger, als ik richting of reflectie zocht, dan wendde ik me tot deze I Tjing. Dat werkte als volgt:

Je neemt een vraag in gedachten en gooit met drie stuivers. De combinatie van kop en/of munt kan vier uitkomsten opleveren: een gebroken lijn, een niet-gebroken lijn, een bewegende lijn van gebroken naar niet-gebroken, en een bewegende lijn van niet-gebroken naar gebroken.

Na zes keer gooien – met de vraag nog steeds in gedachten – ontstaan er twee trigrammen: twee groepjes van elk drie lijnen. Die twee trigrammen vormen met elkaar een hexagram – en het in het boek kun je vervolgens het bijbehorende getal van het hexagram vinden. En bij dat getal hoort een tekst. Een tekst over een meer, het water, de wind, de berg, de koning en zijn volk. Heel beeldend, heel symbolisch, heel multi-interpretabel (ik koos meestal voor een interpretatie die me het beste uitkwam).

Op een dag had ik een bijzondere, onvoorziene I Tjing ervaring. Ik had het conservatorium afgerond en werkte al een tijd als zangeres. Mijn werk bestond uit optreden, veelal tijdens huwelijks- of bedrijfsfeesten. Het ging goed – maar ik wilde veel meer met de muziek. Eigen muziek maken. Mooie concerten doen. Een groter publiek bereiken. Inspireren. Samen met mijn muziekmaatje Ton werkte ik aan die droom. Maar tegelijk stokte ik op die verlangens. Het was nieuw, onbekend gebied – en dus spannend en eng. En bij enge dingen kreeg ik niet die welbekende, gezonde spanning die je nog scherper maakt. Nee, mijn spanning legde me lam. Ik vernauwde en was juist tot veel minder in staat.

Moest ik stoppen met de muziek?

Ik had al verschillende dingen geprobeerd die spanning tegen te gaan: mediteren, mijn mindset veranderen, NLP. Toch werd die spanning uiteindelijk zo groot, dat het steeds zwaarder werd om te zingen. Laat staan om er van te genieten. Ik wist niet wat ik hier mee moest beginnen. Moest ik misschien stoppen met de muziek – mijn passie, mijn liefde, mijn alles? Of moest ik doorgaan, terwijl het gepaard ging met groeiende stress en vermoeidheid? Het voelde als een klem, waar ik aan beide kanten een verliezer leek. Dus het was tijd voor de I Tjing. Wat zou die me vertellen? Werd het kop – of werd het munt? Ik pakte de munten, pakte het boek. Ik trok de gordijnen dicht en stak een kaars en wierookstokje aan. Ik zat plechtig in kleermakerszit op mijn bed en overdacht mijn vraag. Op dat moment realiseerde ik, dat mijn vragen zich altijd afspeelden binnen het muzikale speelveld. Nooit had ik dit speelveld zelf, de muziek, ter discussie gesteld – of liever: ter discussie durven stellen. Maar deze avond verzamelde ik al mijn moed en ik sprak hardop uit: Moet ik stoppen met de muziek?

Eindelijk rust

Terwijl ik die vraag stelde, voelde ik hoe mijn lijf direct ontspande. Niet eerder was het zo duidelijk hoeveel spanning ik met me meedroeg. En nu vond mijn lichaam eindelijk rust. De stuivers heb ik nooit gegooid. Het boek hoefde geen antwoord te geven. Dat deden mijn spieren. Dit antwoord betekende niet dat ik ben gestopt met het muziek maken. Het betekende wel, dat ik op zoek ging naar een leraar die me in contact kon brengen met mijn lichaam – en die me kon leren hoe ik via mijn lichaam mijn energie kon sturen. En het betekende ook dat ik niet meer dacht in twee kanten van de munt – of van de spreekwoordelijke medaille. Het is niet alleen kop of munt. Het is niet alleen ja of nee. Het is niet alleen zwart of wit, yin of yang. Er is nog een derde kant. En die deur open je niet met de opties in je hoofd. Die deur open je met je lijf en met je hart.